15.11.2023 tarihli ve E. 1056025 sayılı Bakanlık Makam Olur’u ile yayımlanmıştır.
GEMİLERİN DEMİRLEME ÜCRETLERİ HAKKINDA YÖNERGE
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönergenin amacı ülkemiz deniz yetki alanları dahilinde gemilerden
alınacak demirleme ücretlerinin tespiti ile bu ücretlerin tahsili, denetimi ve takibine ilişkin usul ve
esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönerge, 14/08/2019 tarihli ve 1426 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile
yürürlüğe giren Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni Yönetmeliği ve 31/10/2012 tarih ve 28453 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Limanlar Yönetmeliği ile belirlenen demirleme sahalarını, liman
başkanlığınca belirlenen geçici demirleme sahalarını ve bu demirleme sahalarını kullanacak olan;
a) Limanlar Yönetmeliği’nin 9’uncu maddesi kapsamında geliş bildirimi yapmakla yükümlü
veya
b) Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni Yönetmeliği’nin 11’inci maddesinin birinci fıkrasına
istinaden demirleyen veya
c) Limanlar Yönetmeliği’nin 20’nci maddesinin birinci fıkrasının (ç) ve (j) bendine istinaden
demirleyen
tüm gemileri kapsar.
(2) Bu Yönerge hükümleri, devlet gemilerini, askeri/kolluk birimlerine ait gemileri, spor, eğitim
ve bilimsel araştırma amaçlarına tahsis edilmiş Türk Bayraklı gemileri, Limanlar Yönetmeliği
kapsamında 60 gün süreli Liman Çıkış Belgesi düzenlenen gemileri ve kamu kurum ve kuruluşlarına
ait bilimsel araştırma gemilerini kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönerge, 618 sayılı Limanlar Kanununa, 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı
Resmî Gazetede yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesinin 478’inci ve 490’ıncı maddelerine, Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni
Yönetmeliğine, Limanlar Yönetmeliğine, 21/05/2016 tarihli ve 29718 sayılı Resmî Gazetede
yayımlanan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Yönetmeliğine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu Yönergede geçen;
a) Bakanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,
b) Demirleme: Gemilerin demirleme sahalarında geçici olarak kalmasını sağlamak, dalga,
akıntı ve rüzgârla sürüklenmesini engellemek için demir donanımlarının denize bırakılması suretiyle
beklemesini,
c) Demirleme ordinosu: Gemilerin, demirleme sahalarına kabulü amacıyla liman başkanlığınca
düzenlenen ve demirleme sahasını da belirten izin belgesini,
ç) Demirleme sahası: Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni Yönetmeliği ve Limanlar
Yönetmeliği ile belirlenen demirleme sahaları ile liman başkanlığınca belirlenen geçici demirleme
sahalarını,
d) Demirleme süresi: Geminin demirleme ve demir alma zamanı arasında geçen süreyi,
e) Gemi: Kendiliğinden hareket etme imkânı bulunmasa dahi tahsis edildiği amaca uygun
olarak yüzme özelliği bulunan her türlü deniz aracını,
f) Gemi ilgilileri: Donatan, işleten, kiracı, kaptan veya acenteleri ile gemiyi temsile
yetkilendirilmiş gerçek veya tüzel kişileri,
g) Groston (GT): Geminin, 21/9/1978 tarihli ve 2169 sayılı Kanunla onaylanması uygun
bulunan Gemilerin Tonilatolarını Ölçme 1969 Uluslararası Sözleşmesi ile 12/3/2009 tarihli ve 27167
sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Gemilerin Tonilatolarını Ölçme Yönetmeliğine uygun olarak
düzenlenmiş belgesinde gösterilen gros tonilatosunu,
ğ) İdare: Denizcilik Genel Müdürlüğünü
h) İstanbul Boğazı Güney Girişi Demirleme Sahaları: Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni
Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Ek-2 (2)’de belirlenmiş olan (A), (B), (C), (F) ve (G) numaralı
demirleme sahalarını,
ı) Liman başkanlığı: Ülkemizde mevzuat ile kurulmuş her bir bölge liman başkanlığı veya liman
başkanlıklarını,
i) Demirde servis dışı bekleme: Hurdaya ayrılmış gemiler dışında, iş bulamadığı veya hukukî
bir kararın sonucunu beklediği için bir geminin ticari faaliyette veya bakım onarımda bulunmadan
İdarenin izni alınarak demirleme sahasında demirde bekleme yapmasını,
j) TBDTDY: Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni Yönetmeliği’ni
ifade eder.
(2) Bu Yönergede yer alan, ancak birinci fıkrada yer almayan diğer terimler için ilgili mevzuat
ve taraf olduğumuz uluslararası anlaşmalarda/sözleşmelerde belirtilen tanımlar esas alınır.
Demirleme sahaları
MADDE 5 – (1) Demirleme sahaları, Limanlar Yönetmeliği ve Türk Boğazları Deniz Trafik
Düzeni Yönetmeliği ile belirlenmiştir.
(2) Geçici demirleme sahası Limanlar Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak belirlenir.
Demirleme ücretlerine ilişkin genel esaslar
MADDE 6 – (1) Demirleme ücretlerine ilişkin hususlar aşağıda belirtilen şekilde uygulanır:
a) Toplam demirleme süresi 72 saati aşan bu Yönerge kapsamındaki tüm gemilerden günlük
olarak alınır ve demirleme saatinden itibaren bu fıkranın (e) bendine göre ücretlendirilir.
b) Demirleme süresinin demirleme saatinden itibaren 168 saati aştığı durumlarda 168 saatin
üstündeki günler için bu fıkranın (e) bendinde belirlenen artırımlı katsayılar uygulanır.
c) Günlük süre, bulunulan takvim gününün sonuna kadar geçerlidir. Bir sonraki gün için
yeniden hesaplama yapılır.
ç) İsteyen gemiler bu fıkranın (e) bendinde belirlenen ücretlerden günlük ücretin 25 (yirmibeş)
katı olarak aylık veya aylık ücretin 6 (altı) katı olarak yıllık ödeyebilirler.
d) Aylık veya yıllık ödeme yapan gemilerden;
1) TBDTDY kapsamındaki demirleme sahaları için ödeme yapanlar İstanbul Boğazı Güney
Girişi Demirleme Sahaları hariç tüm demirleme sahalarına,
2) TBDTDY kapsamı dışındaki demirleme sahaları için ödeme yapanlar ise sadece TBDTDY
kapsamı dışındaki demirleme sahalarına,
demirleme yapıldığı tarihten itibaren; aylık ödeme yapıldıysa 30 gün, yıllık ödeme yapıldıysa 12 ay
boyunca herhangi bir ilave demirleme ücretine tabi olmadan demirleyebilirler.
e) Demirleme ücretleri ilgili demirleme sahaları için aşağıdaki şekilde uygulanır.
1) TBDTDY kapsamı dışındaki demirleme sahaları için demirleme ücreti,
a) Demirleme süresi 168 saate kadar olan Türk bayraklı gemiler için GT başına 0,002 USD,
yabancı bayraklı gemiler için ise GT başına 0,004 USD olarak,
b) Demirleme süresi 168 saatten fazla olan Türk bayraklı gemiler için GT başına 0,003 USD,
yabancı bayraklı gemiler için ise GT başına 0,006 USD olarak hesaplanarak ödenir.
c) Aylık ve yıllık ücret ödemelerinde bu bendin 1(a) alt bendindeki katsayılar esas alınır.
2) TBDTDY’nin Ek-2’sinde yer alan demirleme sahaları için demirleme ücreti,
a) Demirleme süresi 168 saate kadar olan Türk bayraklı gemiler için GT başına 0,004 USD,
yabancı bayraklı gemiler için ise GT başına 0,008 USD olarak,
b) Demirleme süresi 168 saatten fazla olan Türk bayraklı gemiler için GT başına 0,006 USD,
yabancı bayraklı gemiler için ise GT başına 0,012 USD olarak hesaplanarak ödenir.
c) Aylık ve yıllık ücret ödemelerinde bu bendin 2(a) alt bendindeki katsayılar esas alınır.
İstanbul Boğazı Güney Girişi Demirleme Sahaları için demirleme ücreti günlük ödenir, aylık veya
yıllık ödeme yapılamaz.
(2) Bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında GT başına katsayıları belirlenen
demirleme ücretini ödemesi gereken ve denize elverişlilik belgesinde sefer bölgesi “Kabotaj Seferi”
veya daha düşük sınırlarda belirlenen gemilere Türk Bayraklı gemiler için belirlenmiş olan günlük,
aylık ve yıllık ücretler %50 indirimli olarak uygulanır. Bunlar dışındaki Türk Bayraklı gemilere kabotaj
seferi yapsalar dahi bu indirim uygulanmaz.
(3) Ücret tahakkukunda, gemilerin Tonilato Belgelerindeki GT değerleri, Tonilato Belgelerinde
farklı GT değeri olan gemilerde ise büyük olan GT değeri esas alınır.
(4) Geliş bildirimi yapmakla yükümlü gemiler, ordino düzenlenmeden demirleme işlemi
yapamaz.
(5) Gemi ilgilileri, demirledikleri sahayı, demirleme saatini ve demirleme sahasından
ayrıldıkları saati derhal liman başkanlığına, kılavuzluk istasyonuna veya mevcut olan yerlerde Gemi
Trafik Hizmetleri Merkezine bildirmekle yükümlüdür.
(6) Demirleme ücreti, bu Yönerge Ekinde yer alan “Demirleme Ücretlerine İlişkin Örnek Hesap
Tablosu”nda gösterildiği gibi geminin gros tonajının bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde
belirtilen ilgili katsayılar ile çarpılması ile hesaplanır. Hesaplanan ücret, e-Devlet sistemi veya
Bakanlığın e-tahsilat sistemine dahil olan ödeme kanalları vasıtasıyla ödeme gününe ait Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası Amerikan Doları döviz alış kuru üzerinden Türk Lirası cinsine çevrilerek
gemi ilgililerince ödenir. Ödenen tutarlar Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi hesabına gelir kaydedilir.
(7) Ücretlerin geminin demir aldığı gün ödenmesi esas olup, bu süre hiçbir suretle demir
alındığı günden itibaren 72 saati geçemez.
(8) Demirde servis dışı bekleme durumlarında günlük, aylık ve yıllık ücretler bu Yönerge
hükümleri doğrultusunda ve %50 indirimli olarak uygulanır.
TBDTDY kapsamındaki demirleme sahalarına yönelik özel hükümler
MADDE 7 – (1) TBDTDY kapsamında geçiş yapan gemilerden, uğraksız geçişleri bozulmadığı
sürece TBDTDY’nin Ek-2’sinde yer alan demirleme sahalarında demirleme ücreti alınmaz.
(2) TBDTDY kapsamında uğraksız geçişini bozan veya uğraksız geçişi bozulan veya uğraklı
geçiş yapan gemilerin TBDTDY’nin Ek-2’sinde yer alan demirleme sahalarına demirleme yapanlardan
demirleme süresinin 72 saati aşması halinde, demirleme saati itibarı ile demirleme ücreti alınır.
Denetim ve idari yaptırımlar
MADDE 8 – (1) Liman başkanlıkları demirleme ücretinin takibi ve denetiminden sorumludur.
Bu takip ve denetim; Bakanlığın e-tahsilat, Liman Yönetimi Bilgi Sistemi (LYBS), Otomatik
Tanımlama Sistemi (OTS), Tekne Takip Modülü (TTM) veya diğer elektronik sistemler üzerinden ve
gemiye Ordino/Liman Çıkış Belgesi (LÇB) düzenlenmeden önce yapılır. Demirleme ücretini
ödemeyen gemilere Ordino/LÇB düzenlenmez. Denetimler sonucunda, bu Yönerge hükümlerine aykırı
fiilleri tespit edilenler hakkında Limanlar Yönetmeliği’nin 39 uncu maddesinin on dokuzuncu fıkrası
hükümleri doğrultusunda idarî para cezası verilir.
(2) Demirleme süresinin takibi, mevcut olan yerlerde Gemi Trafik Hizmetleri Merkezleri
vasıtasıyla olmak üzere liman başkanlıkları tarafından yapılır.
(3) İdare, uygulamanın takip ve denetimini sağlamak amacıyla web tabanlı bir sistem
oluşturması halinde ilgililerin bu sistemi kullanmasını talep edebilir.
(4) Demirleme ücretinin takip ve ödenmesinden gemi ilgilileri sorumludur.
Diğer Hükümler
MADDE 9 – (1) Demirleme ile ilgili bu Yönergede yer almayan hususlarda Limanlar
Yönetmeliği ve diğer ilgili mevzuat hükümleri geçerlidir.
(2) İdare, doğal afetlerde ve olağanüstü hallerde bu Yönergede belirlenen ücretlere kısmen veya
tamamen muafiyet getirebilir.
Yürürlükten kaldırma
MADDE 10– (1) Mülga Ulaştırma Bakanlığının 31/7/2003 tarih ve 216 sayılı yazısı ile
1/8/2003 tarihinde yürürlüğe giren Liman Hizmet Tarifelerinin demirleme ücretlerine yönelik
hükümleri ile bu tarife ile demirleme ücretlerine yönelik yapılan tüm atıflar bu Yönergenin yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren yürürlükten kalkar.
Yürürlük
MADDE 11 – (1) Bu Yönerge 01/01/2024 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12– (1) Bu Yönerge hükümlerini Ulaştırma ve Altyapı Bakanı yürütür.
EK
Demirleme Ücretlerine İlişkin Örnek Hesaplama Tablosu
DEMİRLEME ÜCRETİ (Günlük) (ABD Doları)
Demirleme Süresi 168 saate kadar Demirleme Süresi 168 saatten sonra
GT
Türk Bayraklı* Yabancı Bayraklı Türk Bayraklı* Yabancı Bayraklı
TBDTDY
Hariç TBDTDY TBDTDY
Hariç TBDTDY TBDTDY
Hariç TBDTDY TBDTDY
Hariç TBDTDY
500 1 2 2 4 1,5 3 3 6
1.000 2 4 4 8 3 6 6 12
5.000 10 20 20 40 15 30 30 60
10.000 20 40 40 80 30 60 60 120
20.000 40 80 80 160 60 120 120 240
50.000 100 200 200 400 150 300 300 600
100.000 200 400 400 800 300 600 600 1200
* 6’ncı maddenin ikinci fıkrasındaki şartları sağlayan Türk Bayraklı kabotaj seferi yapan gemilere %50
indirim uygulanır.
ÖRNEK HESAPLAMA
1
TBDTDY hariç, 5 gün demirleme süresi olan, Türk Bayraklı* ve 10.000 GT bir gemi için;
Günlük ücret : 10.000 ton x 0,002 $/ton = 20 $
Günlük üzerinden ödenecek ücret : 5 gün x 20 $ = 100 $
İstenilmesi halinde aylık ücret : 20 $ x 25 = 500 $
İstenilmesi halinde yıllık ücret : 500 $ x 6 = 3.000 $
* 6’ncı maddenin ikinci fıkrası kapsamındaki gemilere %50 indirim uygulanır.
2
TBDTDY** kapsamında, 5 gün demirleme süresi olan, uğraksız geçiş niteliğinde olmayan, Türk
Bayraklı* ve 10.000 GT bir gemi için;
Günlük ücret : 10.000 ton x 0,004 $/ton = 40 $
Günlük üzerinden ödenecek ücret : 5 gün x 40 $ = 200 $
İstenilmesi halinde aylık ücret : 40 $ x 25 = 1.000 $
İstenilmesi halinde yıllık ücret : 1.000 $ x 6 = 6.000 $
* 6’ncı maddenin ikinci fıkrası kapsamındaki gemilere %50 indirim uygulanır.
** İstanbul Boğazı Güney Girişi Demirleme Sahalarında sadece günlük ödeme yapılır.
3
TBDTDY hariç, 5 gün demirleme süresi olan, Yabancı Bayraklı ve 10.000 GT bir gemi için;
Günlük ücret : 10.000 ton x 0,004 $/ton = 40 $
Günlük üzerinden ödenecek ücret : 5 gün x 40 $ = 200 $
İstenilmesi halinde aylık ücret : 40 $ x 25 = 1.000 $
İstenilmesi halinde yıllık ücret : 1.000 $ x 6 = 6.000 $
4
TBDTDY kapsamında, 5 gün demirleme süresi olan, uğraksız geçiş niteliğinde olmayan,
Yabancı Bayraklı* ve 10.000 GT bir gemi için;
Günlük ücret : 10.000 ton x 0,008 $/ton = 80 $
Günlük üzerinden ödenecek ücret : 5 gün x 80 $= 400 $
İstenilmesi halinde aylık ücret : 80 $ x 25 = 2.000 $
İstenilmesi halinde yıllık ücret : 2.000 $ x 6 = 12.000 $
5
TBDTDY kapsamında İstanbul Boğazı Güney Girişi Demirleme Sahalarında*, 9 gün demirleme
süresi olan, Yabancı Bayraklı ve 10.000 GT bir gemi için;
Ödenecek ücret :
(7 gün x 10.000 ton x 0,008 $/ton)+(2 gün x 10.000 ton x 0,012 $/ton) = 560$ + 240$ = 800$
* İstanbul Boğazı Güney Girişi Demirleme Sahalarında sadece günlük ödeme yapılır.