Sayın Üyemiz,

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından "Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Hakkında Yönetmelik" 11.02.2025 tarihli ve 32810 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup;  Türkiye deniz yetki alanlarında, suyollarında ve iç sularda verilmekte olan kılavuzluk ve römorkörcülük ile palamar hizmetlerine ilişkin teknik gereklilikler, hizmet standartları, hizmeti verecek olan gerçek ve tüzel kişilere ilişkin şartlar, yasaklar ve yükümlülükler gibi usul ve esasları belirlemek ve gerekli ihale, yetkilendirme ve denetimleri yapmak amacıyla hazırlandığı  ifade edilmektedir. 

Söz konusu Yönetmelik ile 8/1/2020 tarihli ve 31002 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmış ve yeni yayımlanan Yönetmelikte yer alan  değişikliklerden bazıları aşağıda sunulmaktadır.

- Yeni yayımlanan Yönetmelik ile yedek çekilen geminin liman tesislerine yanaşma ve kalkma operasyonları ile etap seyrindeki hizmetler hariç olmak üzere yedekli seyir işlemleri kapsam dışına alınmıştır.

- Yönetmeliğin Tanımlar bölümüne Bölgesel Hizmet Sahası, Etap seyri, İşletici, Kılavuzluk Hizmeti, Liman Tesis İşletmecisi, Palamar Hizmeti, Pay, Römorkörcülük Hizmeti, Ortak Girişim, Sözleşme gibi önemli tanımlar eklenmiştir. 

- Belirlenen bölgesel hizmet sahaları ile bu sahalarda sağlanması gereken asgari römorkör sayı ve çeki gücü ile kılavuz kaptan sayısının Yönetmeliğin Ek-1'inde yer aldığı açıklanmakta olup, Bakanlığın  bölgesel hizmet sahalarında verilecek kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetlerini yirmi yılı geçmemek üzere devredebileceği ve  bunun 618 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesinde belirtilen işletme hakkının verilmesi yöntemi kullanılarak ihale ile yapılacağı ifade edilmektedir.

- Bahse konu İhalenin ilanı, şartnamesi, oluru, başvuru şartları, ihale komisyonunun teşkili, çalışma usul ve esasları, teminatı, sonucunun karara bağlanması ile ilgili maddeler yeni yayımlanan Yönetmelikte yer almaktadır.

- Bakanlık tarafından ilan edilen ihaleye katılım için isteklilerden ihale ilanında belirtilen tutar kadar geçici teminat alınacağı ve geçici teminat miktarının, ihaleye çıkılan bölgesel hizmet sahasında ihale edilen hizmetten elde edilen ve ihale ilan tarihinden bir önceki takvim yılının gayrisafi hâsılatının %3'ü oranında, kesin teminat miktarı ise bu hasılatın %6'sı oranında belirleneceği bildirilmektedir.  İdareye sunulan kesin teminatların ihaleye çıkılan bölgesel hizmet sahasında ihale edilen hizmetten elde edilen ABD doları bazında bir önceki yılın gayrisafi hasılatının %6'sı oranında olacak şekilde her yıl sözleşmenin imzalandığı tarih itibarıyla Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk lirası cinsi bazında hesaplanmak suretiyle yenileneceği belirtilmektedir.

- İhaleye başvuru için römorkörcülük hizmeti işletme hakkının verilmesi ihalesine katılacak isteklilerin, o bölgesel hizmet sahası için belirlenen asgari sayıda römorkör sayısının en az yarısı ile palamar botu sayısının en az yarısını ihaleye başvuru aşamasında mülkiyetinde bulundurmak zorunda olması gerektiği ifade edilmektedir. 

- Sözleşme imzalanmadan önce;

a) Kılavuzluk hizmeti ihalesi üzerinde kalan isteklinin, Yönetmelik Ek-1'de belirtilen asgari sayıda ilgili bölge yeterliğine sahip kılavuz kaptan istihdam etmek zorunda olduğu,

b) Römorkör hizmeti ihalesi üzerinde kalan isteklinin Yönetmelik Ek-1'de belirtilen asgari römorkör sayı ve çeki gücünde ve bu Yönetmelik ve şartnamede belirtilen nitelikleri haiz römorkörleri mülkiyetinde bulundurma veya kiralama şeklinde temin etmek zorunda olduğu; kiralama sözleşmelerinin en az 5 yıllık ve noter onaylı olması ve gemi siciline şerh verilmesinin gerektiği ifade edilmektedir.

- Liman tesisleri tarafından verilen kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinde kullanılan gemi ve deniz araçlarının 6102 sayılı Kanunun 940 ıncı maddesinde yer alan Türk gemisi olma şartlarını taşıması ve bu hizmetlerde çalışan personelin tamamının Türk vatandaşı olması ve hizmetlerin 815 sayılı Kanun hükümlerine uygun olması zorunlu kılınmıştır.

- Liman tesisleri tarafından verilen kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinde liman tesis işletmecilerinin kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetlerini şekli İdarece belirlenen hizmet izin belgesi kapsamında yürüteceği ve hizmet izin belgesi için başvuranların, taahhütnamede yer alan kılavuz kaptan, kılavuz botu, römorkör ve palamar botuna ilişkin şartların en az %60'ını karşılamak zorunda olduğu belirtilmektedir.

- Bir kılavuz kaptanın, sadece yapmış olduğu iş akdi gereğince bünyesinde bulunduğu teşkilatın/hizmet verenin yetkili olduğu yerde kılavuzluk hizmeti verebileceği,  aynı anda farklı bir yerde kılavuzluk hizmeti verebilmesi veya görev başı eğitimi yapabilmesinin İdarenin onayına tabi olduğu ve kılavuz kaptanın bu fıkra hükümlerine aykırı olarak bir başka bölgede kılavuz kaptanlık yapmasından bünyesinde görev yaptığı işletici veya tesis işletmecisinin sorumlu olacağı bildirilmektedir.

- Römorkörcülük hizmetinde kullanılan römorkörlerin ilgili mevzuatına uygun, İdareden onaylı ve son beş yıl içinde alınmış çeki gücü testi (bollard pull) sertifikasının bulunması, klaslı olması, manevra yeteneği yüksek, liman römorkörü özelliklerine sahip, yangın söndürme donanımlı olması, tekne ve makine sigortası ile birlikte İdarece kabul edilen P&I sigortasına sahip olması ve taahhütnamede veya sözleşmede belirtilen çeki güçlerinde olması gerektiği;  zaman içinde römorkörlerin çeki güçlerinde tespit edilen %10 çeki gücü kaybının kabul edilebilir olduğu, işleticinin ve liman işletmesinin/hizmet aldığı kuruluşun bu Yönetmelik ve/veya sözleşmesi uyarınca sahip olması gereken asgari römorkör sayısının en az yarısının (küsuratlı olması halinde bir üst tam sayıya tamamlanır) devamlı olarak mülkiyetinde bulunması ve adına gemi siciline tescilli olması gerektiği ifade edilmektedir.

- İdare veya liman başkanlığı tarafından mevzuat kapsamında verilen yazılı talimatlara kasıtlı olarak uyulmaması durumunda iki yüz bin Türk Lirasından beş yüz bin Türk Lirasına kadar olan İdari para cezası,  bir milyon beş yüz bin Türk lirasından iki milyon sekiz yüz elli bin Türk lirasına kadar arttırılmıştır.

- Palamar hizmetlerinin, römorkörcülük hizmetlerinin mütemmim cüzü bir hizmet olarak farklı bir düzenleme veya kazanılmış bir hak bulunmaması halinde römorkörcülük hizmeti verenler tarafından verilebileceği, ancak bölgesel hizmet sahaları dışında kalan deniz alanlarındaki liman tesislerinde sadece palamar hizmeti verilmesine ilişkin talep olması durumunda, o tesisin koşulları göz önünde bulundurularak İdarece farklı düzenlemeler yapılabileceği ifade edilmektedir.

- Yönetmeliğin Geçiş Hükümlerini içeren Geçiçi Madde-1 'de ,

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce 19 uncu madde kapsamında hizmet veren liman tesis işletmecilerinin, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesini müteakip altı ay içinde hizmet izin belgesi almak için İdareye başvuru yapacağı,

(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce bölgesel hizmet sahalarında yetkilendirilmiş veya görevlendirilmiş hizmet izin sahiplerinin, yetkilendirildikleri veya görevlendirildikleri şartları korumak kaydıyla bu Yönetmelikte belirtilen ihalelerin sonuçlanması ve işletici tarafından hizmete başlanmasına kadar hizmet vermeye devam edebilecekleri,

(3) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenlerin hizmetleri sona erene kadar 618 sayılı Kanun hükümleri uyarınca belirlenen payları kesintisiz olarak ödemeye devam edecekleri,

(4) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenlerin, bu madde uyarınca hizmet verdiği süre boyunca bu Yönetmeliğin yasaklar, yükümlülükler, denetim, idari para cezaları ve yetkilerin iptali hükümlerine tabi oldukları ve 24 üncü maddenin onuncu fıkrasına aykırı hareket edenlerin yetkilerinin doğrudan iptal edilerek 28 inci maddenin uygulanacağı,

belirtilmektedir.

Bahse konu Yönetmelik Odamız web sayfası (www.denizticaretodasi.org.tr ) "Mevzuat Duyuruları" bölümünde ve yazımız ekinde yer almaktadır

Bilgilerinize arz/rica ederim.

                                                                                                         Saygılarımla,

                                                                                                          İsmet SALİHOĞLU
                                                                                                          Genel Sekreter