Sayın Üyemiz,

09.07.2024 tarih ve 32597 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ‘'7519 Türk Sivil Havacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 655 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'' ile Denizcilik Sektörünü ilgilendiren hususlardan bazıları aşağıda özetlenmiştir.

Madde 1'de; 618 sayılı Limanlar Kanununun 10 uncu maddesi değiştirilmiş olup özetle, ‘'Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, özel kanunlarda ve kanun hükmünde kararnamelerde aksine hüküm bulunmadıkça deniz yetki alanlarında, suyollarında ve içsularda kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin ücretleri ile liman idari sınırlarında demirleyen gemilerin demirleme ücretlerini ve bu ücretlerin ödenmesine ilişkin usul ve esaslar ile muafiyetleri belirler. Demirleme ücret tarifesi, bir günlük demirde kalma süresi için, geminin seferi, demirde kalma süresi, aylık veya yıllık toplu ödeme, demirleme nedeni, demirlediği yer gibi unsurlar göz önünde bulundurularak geminin grostonu başına iki Türk Lirasını geçmemek üzere Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından belirlenir. Bu miktar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (B) fıkrası uyarınca tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılır. Cumhurbaşkanı, bu miktarı on katına kadar artırmaya yetkilidir.'' şeklinde düzenlenmiştir.

Madde 2'de; 618 sayılı Kanuna ek madde-1 eklenmiş olup özetle, ‘'İstanbul ve/veya Çanakkale Boğazlarından geçiş esnasında verilecek kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının belirlediği usul ve esaslar dâhilinde Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür. Bu konuda gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri yetkilendirilemez veya hizmet alımı yapılamaz.''

‘'Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmeti vermekte olan gerçek veya tüzel kişilerin, kılavuzluk ve römorkörcülük ile bunlarla bağlantılı palamar ve yer değiştirme gibi hizmetlerden elde ettiği gelirlerden oluşan aylık gayrisafi hasılattan, Aliağa, Ambarlı, Gemlik, İskenderun, Kocaeli ve Mersin Bölge Liman Başkanlıkları merkez idari sahasındakiler için %30; Bandırma, Ceyhan, İzmir, Samsun, Tekirdağ, Tuzla ve Yalova Bölge Liman Başkanlıkları merkez idari sahasındakiler için %25; Antalya, Çanakkale, İstanbul, Karadeniz Ereğli ve Zonguldak Bölge Liman Başkanlıkları merkez idari sahasındakiler ile Karabiga ve Taşucu Liman Başkanlıkları idari sahasındakiler için %20; diğer bölge liman başkanlıkları veya liman başkanlıkları idari sahasındakiler için %10; İstanbul ve/veya Çanakkale Boğazlarından geçiş bölgesi için %20 oranında pay alınır. Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin verildiği deniz alanlarındaki deniz trafik yoğunluğu göz önünde bulundurularak aylık gayrisafi hasılattan alınan payları %40'a kadar artırmaya veya %5'e kadar indirmeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.'' ifadeleri eklenmiştir.

Madde 3'te; 618 sayılı Kanuna ek madde-2 eklenmiş olup özetle ; Limanlarımıza gelen veya limanlarımızdan ayrılan ticari gemilerin sera gazı emisyonları için gemi sahiplerinden alınan ücretlerin genel bütçeye özel gelir olarak kaydedileceği, alınacak ücretlerin, doğrulanan emisyonlar ve Avrupa Birliği Emisyon Ticaret Sistemi güncel karbon fiyatına dayanarak belirleneceği ve her yıl bir önceki yılın toplam bedeli olarak eylül ayı sonuna kadar ödeneceği belirtilmektedir. ‘'Genel bütçenin (B) işaretli cetvelinde özel gelir olarak tahmin edilen gelir karşılığı tutarlar, yeşil denizcilik için araştırma, geliştirme, dönüşüm ve yeni yapım faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bütçesine özel ödenek olarak öngörülür.'' şeklinde belirtilmiştir.

Madde 4'te; 618 sayılı Kanuna "GEÇİCİ MADDE 1- Bu Kanunun ek 1 inci maddesi uyarınca çıkarılacak yönetmelik bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yürürlüğe konulur. Yönetmeliğin yürürlüğe girmesini müteakip en geç bir ayın sonunda aynı maddenin beşinci fıkrasında belirtilen ihalelerin işlemleri başlatılır. Söz konusu ihale süreçleri tamamlanıncaya kadar mevcut kılavuzluk veya römorkörcülük hizmeti vermekle yetkilendirilmiş veya görevlendirilmiş gerçek veya tüzel kişiler, hizmet vermeye, yetkilendirildikleri veya görevlendirildikleri şartları korumak ve ek 1 inci maddenin dördüncü fıkrasına göre pay ödemek kaydıyla devam edebilir. İhalenin tamamlanmasını müteakip bu kişilerin yetkileri ve görevleri sona erer. Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmeti veren tüm gerçek ve tüzel kişiler ile birinci fıkra uyarınca söz konusu hizmeti verenler aylık gayrisafi hasılattan ödeyecekleri payları 1/3/2024 itibarıyla öder." eklenmiştir.

Madde 5'te; 4922 sayılı Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "belgelerinde belirtilmiş durumlarına uygunlukları ile" ibaresi "belgelerin uygunluğu ile diğer" şeklinde değiştirilmiş ve fıkranın birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki "Yapılacak denetimin usul ve esasları İdare tarafından yönetmelikle belirlenir. Bu denetim, İdare tarafından oluşturulan, liman giriş ve çıkış işlemlerinin takip edildiği sistem üzerinden sunulan belgeler üzerinden de yapılabilir." cümlelerinin eklendiği ifade edilmektedir.

Madde 6'da; 4922 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde yer alan "yangın söndürme" ibaresinden sonra gelmek üzere ", seyir ve telsiz ekipmanları" ibaresi eklenmiş, "yılda en az bir defa denetlenir." ibaresi "ve bu hususların denetimi; uluslararası sözleşmeler kapsamında olan gemiler için taraf olduğumuz uluslararası sözleşmelere göre, kapsam dışında kalan ticaret gemileri için ise İdare tarafından çıkarılan yönetmeliklere göre belirlenir." şeklinde değiştirilmiş ve fıkranın son cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.

Madde 7'de; 4922 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Denize elverişlilik belgesi olup da liman sınırlarını geçerek denize çıkacak her ticaret gemisi," ibaresi "Ticaret gemileri" şeklinde, "denetlenir" ibaresi "yönetmelikle belirlenen usul ve esaslara göre denetlenebilir" şeklinde değiştirilmiş ve ikinci fıkrasının birinci cümlesine "İdare," ibaresinden sonra gelmek üzere "bu madde ile 2 nci maddede belirtilen denetimler bakımından" ibaresi eklenmiştir.

Madde 18'de; Odamız girişimleri ile 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen "e) geminin payının devredilmesi halinde kayıt harcı devredilen hisse oranında alınır." şeklinde düzenlenmiş ve eklenen "f) bendi ile TUG'a kayıtlı veya kaydolacak fosil yakıt kullanmayan gemi ve yatlardan kayıt harcı alınmayacağı ve yıllık tonaj harcının %50'sinin alınacağı düzenlenmiştir.

Madde 20'de; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 1259 uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi "Zorunlu sigorta bedelinin sınırı her kaza için yolcu başına, uluslararası sefer yapabilmek için ruhsat almış bir gemi ile yolcu taşındığı takdirde 250.000 Özel Çekme Hakkından, uluslararası sefer için gerekli ruhsatı olmayan bir gemi ile yolcu taşındığı takdirde 100.000 Özel Çekme Hakkından az olamaz.", şeklinde değiştirilmiştir.

Madde 27'de; 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ek madde 2 ile Liman Başkanlıklarının çalışma zamanı ve mesai dışı hizmet bedeli  düzenlenmiştir.

Bahse konu Kanunun tamamı ekte yer almakta olup, Kanunun yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe gireceği bildirilmektedir.

Bilgilerinize arz/rica ederim.

                                                                                                         Saygılarımla,

                                                                                                          İsmet SALİHOĞLU
                                                                                                          Genel Sekreter